Wat een week !!

Regiodeal Drechtsteden en Gorinchem

De derde week van februari 2020 begon met het bericht dat de Regiodeal, die eerder is ingediend door Gorinchem samen met de regio Drechtsteden en de provincie Zuid Holland, door het kabinet is beloond met een subsidie van € 22,5 miljoen !! Daar kunnen een aantal mooie projecten van worden opgepakt, zoals het plan voor een Beroepen- en Innovatiecampus en de ontwikkeling van het gebied langs de Arkelsedijk. In beide gevallen is sprake van cofinanciering, dat wil zeggen dat de gemeente en andere partijen: het middelbaar onderwijs en het bedrijfsleven hierin mee zullen moeten investeren. Dat was al bekend toen de plannen voor de Regiodeal werden ingediend en diverse partijen hebben zich daartoe ook vooraf bereid verklaard. Dit is in elk geval positief nieuws voor stad en regio.

https://youtu.be/kjsn2JSQRtw
Presentatie voor minister Van Nieuwenhuizen

Vervolgens bezocht minister Van Nieuwenhuizen onze stad om kennis te nemen van de problematiek rond de ontwikkeling van het bedrijventerrein Grote Haar. Daarvoor is versnelde aanleg van een op- en afrit naar de A27 van cruciaal belang, maar die is in de planning van de A27 al meerdere keren naar achter opgeschoven. Grote Haar is van het grootste belang om bedrijven te kunnen (ver)plaatsen, bijvoorbeeld van de Arkelsedijk en van de Schelluinsestraat, om die “verouderde” gebieden te kunnen ontwikkelen.
De minister heeft de dringende oproep begrepen, maar nog niets toegezegd.

Ook op het gebied van duurzaamheid is een belangrijke stap gezet met een aanvraag voor Europese subsidie, met de mooie naam Elena. De provincie Zuid Holland heeft de aanvraag ingediend voor het verduurzamen van tien wijken, waaronder de Gorcumse Gildenwijk. Het gaat om een totaal bedrag van € 3 miljoen voor de tien projecten. Daarmee komt de ontwikkeling van een warmtenet voor de Gildenwijk een flinke stap dichterbij.

Afgelopen donderdag zijn door de gemeenteraad twee belangrijke verordeningen vastgesteld. De eerste betreft een subsidie op de aanleg van groene daken: daarvoor is €50.000,- beschikbaar, die wordt uitgekeerd als €25,- per vierkante meter (minimaal 10 vierkante meter).
De tweede is een renteloze lening voor duurzaamheidsmaatregelen door verenigingen, stichtingen of scholen, zonder winstoogmerk en met een maatschappelijk belang. De aan te vragen subsidie bedraagt ten minste €2.500,- en maximaal €50.000,- per aanvrager. Verenigingen van Eigenaren (VVE) van ten minste tien appartementen kunnen via deze regeling gebruik maken van de VVE-Energiebespaarlening.

Windmolens en zonnepark bij A15

Binnenkort gaat u meer lezen over de Regionale EnergieStrategie. Daarvoor zijn inmiddels drie scenario’s uitgewerkt waarin de gemeenten Molenlanden en Gorinchem samen optrekken. Er wordt rekening gehouden met het karakter van de regio: het Groene Hart en met de mogelijkheden die zich zowel in het stedelijke als in het landelijke gebied voordoen. Een grote kans ligt in de stroken langs de A15 en de A27 en zonnepanelen op daken van bedrijven en boerenschuren. Hier en daar kunnen wellicht ook zonneparken worden aangelegd. En er wordt nagedacht over het opwekken van energie via geothermie (warm grondwater).
Wij hebben als PvdA nog de suggestie om onder de nieuwe Merwedebrug energie op te wekken met generatoren die worden aangedreven door het stromende rivierwater. Natuurlijk staan we er in deze regio niet alleen voor, maar we kunnen naast energie besparen ook proberen om onze eigen energie naar behoefte zoveel mogelijk zelf op te wekken.
Op 24 maart is er een inloopavond in het stadhuis Gorinchem waar u met al uw vragen en suggesties (of alternatieven) terecht kunt.

De schuld per inwoner

Het thema waarover de gemeenteraadsleden afgelopen weken zijn voorgelicht is de gemeentelijke “schuld per inwoner”. Een thema dat op zich zeer interessant lijkt – en dat ook is als je jezelf er wat verder in verdiept – maar waar je als inwoner én ook als gemeenteraadslid weinig van merkt.
Wat is nu eigenlijk die “schuld” van de gemeente, hoe groot is deze schuld en vervolgens komt de vraag: wat betekent die “schuld per inwoner” ?

Elke gemeente investeert regelmatig in “harde” voorzieningen als gebouwen, bestrating, bruggen, lantaarnpalen, bankjes, enzovoort. Onderwerpen die iedereen ziet die met open ogen door de stad loopt. Daarnaast wordt door gemeenten vaak fors geïnvesteerd in bouwgrond voor woningen en voor bedrijvigheid en arbeidsplaatsen (industriegebied) of voorzieningen voor onderwijs (scholen), cultuur en recreatie (sport).
De investeringskosten, het geld dat nodig is om deze investeringen te betalen, wordt geleend van de Bank Nederlandse Gemeenten. Daarover betaalt de gemeente dan ook de aflossing en de verschuldigde rente, net als een woningeigenaar die zijn hypotheek moet betalen of de maandelijkse aflossing als je een auto of televisie op afbetaling hebt gekocht. Dan blijft er een (vaak groot) deel van de schuld staan en los je een (klein) deel af. Dat gaat bij gemeenten volgens hetzelfde principe: er is een schuld bij de bank.
Voor de gemeente Gorinchem bedraagt die schuld op dit moment een flink bedrag: ruim € 143 miljoen, dat is omgerekend per inwoner € 3793,- !

Ik ga hier geen uitvoerige beschrijving geven van de problemen die dat zou kunnen opleveren als de rente – die nu erg laag staat – flink zou stijgen of als de regering zou besluiten om de gemeente jaarlijks minder geld te geven. Dan merkt waarschijnlijk niemand dat de schuld per inwoner toeneemt, maar dan moet de gemeenteraad wel weer (forse) bezuinigingen treffen om te voorkomen dat de gemeentelijke belastingen moeten worden verhoogd.
Het is dus prima om er nu we er goed voorstaan (met de huidige lage rente kunnen we makkelijk (veel) geld lenen voor de gewenste investeringen) om ook juist nu na te denken wat er mis kan gaan als de rente zou stijgen. We willen immers voorkomen dat we in een situatie terecht komen dat er grote bezuinigingen nodig zijn en er niet meer kan worden geïnvesteerd.

Komende maanden en jaren praten we in de gemeenteraad over forse investeringen: op het gebied van mobiliteit, duurzaamheid en onderwijs. Maar ook over het aflossen van een deel van onze schuldenpositie, omdat daar een risico ontstaat als de rente weer gaat stijgen. Niemand kan voorspellen wanneer dat gebeurt, maar dat het gaat gebeuren staat vast.

Het is dan ook goed om kritisch te blijven bezien welke investeringen nodig zijn om Gorinchem een prachtige woon-, werk- en recreatiestad te laten zijn en blijven voor alle inwoners, voor de nabije en ook verdere toekomst. Maar laten we daarnaast kritisch blijven kijken naar de “schulden”, zowel van de gemeente als van onze inwoners: het cijfer “schuld per inwoner” is een indicator en vooral niet meer dan dat. U hoeft deze niet af te betalen !!


Duurzame investeringen en het Mobiliteitsplan 2020-2040

De subsidieverordening groene daken blijkt toch meer discussie op te roepen dan wij hadden verwacht. Zeker na de aanpassing waardoor ook verenigingen daarvan gebruik kunnen maken vinden wij dat het een hamerstuk had kunnen zijn. De discussie spitst zich vervolgens toe op kleinere daken dan 10 m2. Ofwel om toch ook een subsidie te verstrekken voor een dak van bijvoorbeeld 3m2 of 9,5m2. Bij elke subsidieverstrekking worden administratieve uren (dus kosten) gemaakt, die relatief zwaar meewegen bij kleine subsidies, zodat daar terecht een drempel van 10m2 (ofwel € 250,-) wordt voorgesteld. Jammer dat zo’n positief initiatief van het college niet gewoon kan worden omarmd.

Bij de stimuleringsregeling voor duurzame investeringen konden wij ten minste nog wel begrip opbrengen voor de oproep om te bezien of er ook voor kleinere verenigingen van eigenaren (VVE) mogelijkheden kunnen komen. Die kleinere VVE gunnen wij natuurlijk ook goede mogelijkheden om renteloos geld te lenen voor duurzame investeringen. Hier wreekt zich dat de gemeente gebruik maakt van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederland (de SVn) dat dit geld (het Nationaal Energiebespaarfonds) beheert en dat ook de voorwaarden voor deze lening heeft vastgesteld.
De SVn controleert vooraf of de VVE voldoet aan alle voorwaarden en neemt daarmee de gemeenten een hoop werk en risico uit handen. Een van de voorwaarden is dat de VVE ten minste tien leden moet hebben om aanspraak te kunnen maken op de Energiebespaarlening. Als de gemeente dat ook voor kleinere VVE wil toestaan is er dus sprake van een hoop extra werk (dus ook kosten) en risico voor de gemeente en er kan desondanks toch geen gebruik worden gemaakt van dit Nationaal Energiebespaarfonds.

De presentatie is helaas niet beschikbaar voor publicatie.

Een eerste sessie om mogelijke maatregelen te bespreken die passen bij de Mobiliteitsvisie 2040 leidde tot geanimeerde discussies aan vier werktafels. Belangstellenden en raadsleden bogen zich over de prioriteiten aan de hand van een zevental maatregelenpakketten: het fietsnetwerk, het verkeer in de binnenstad, gebiedsontwikkelingen langs de Arkelsedijk en aan de Schelluinsestraat, Gorinchem Noord, de Banneweg en het Stationsgebied. Zowel afzonderlijk als in combinatie tussen de verschillende pakketten riepen deze een heleboel vooral positief kritische discussie op. Er werden ook al snel combinaties gemaakt waarin het fietsnetwerk voor verbinding kan zorgen tussen de verschillende pakketten en gebieden. Deze eerste openbare sessie heeft veel informatie en ook veel gevoelens over diverse maatregelen opgeleverd waarmee de organisatie verder aan het werk kan.